การส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy)

17 มีนาคม 2566

นพ.กุลธนิต เจนพิทักษ์พงศ์

ส่องกล้องลำไส้ใหญ่ โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

รู้จักการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy)

- การส่องกล้องทางเดินอาหาร เป็นวิธิการตรวจวินิจฉัยรูปแบบนึง โดยแพทย์จะใช้กล้องที่ออกมาเฉพาะ โดยจะผ่านกล้อง เข้าไปสู่บริเวณที่เราต้องการจะทำการตรวจ และถ่ายทอดเป็นภาพออกมาให้เราได้เห็นภายในอวัยวะที่เราสนใจ

- การส่องกล้องลำไส้ใหญ่ แพทย์จะสอดกล้องผ่านเข้าปากทวารหนัก เพื่อทำการตรวจลำไส้ใหญ่ และลำไส้เล็กส่วนปลาย เพื่อประเมินว่ามีรอยโรคซึ่งเป็นสาเหตุของอาการของผู้ป่วยหรือไม่

ประโยชน์ที่สามารถได้จากการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ คือ

การตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ และหากแพทย์ตรวจพบติ่งเนื้อ ซึ่งมีความเสี่ยงในการ กลายเป็นโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ในอนาคต จะสามารถทำการตัดติ่งเนื้อออก เพื่อป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้

ใครบ้างที่เข้ารับการส่องกล้องลำไส้ใหญ่

- เมื่อมีอาการที่แพทย์สงสัยว่า จะมีรอยโรคอยู่ในลำไส้ใหญ่และจำเป็นต้องได้รับการส่องกล้อง

- เพื่อคัดกรองโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ โดยแนะนำตั้งแต่อายุ 50-75 ปี เป็นต้นไป หรือมีอาการแสดงของโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ เช่น ภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็ก โดยไม่พบสาเหตุ นน.ลดเยอะ ร่วมกับมีการขับถ่ายผิดปกติ เช่น ท้องผูกเรื้อรัง ท้องผูกสลับท้องเสีย เป็นต้น

การเตรียมตัวก่อนการส่องกล้องลำไส้ใหญ่

- เริ่มต้นจากการตรวจและประเมินโดยแพทย์ ว่ามีข้อบ่งชี้ และสภาวะของผู้ป่วยมีความเหมาะสม ในการที่จะรับการตรวจได้อย่างปลอดภัย

- การเตรียมลำไส้ก่อนการส่องกล้อง เพื่อจะได้ได้ทำการประเมินได้อย่างเหมาะสม ไม่มีอุจจาระหรือกากอาหารที่ค้างอยู่ในลำไส้ ซึ่งอาจรบกวนการตรวจวินิจฉัย โดยแนะนำให้ 2 วันก่อนการตรวจ ทานอาหารย่อยง่าย งดผลไม้ที่มีกากใย

- 1 วันก่อนการตรวจ รับประทานอาหารเหลวใส ได้แก่ ซุปใส น้ำหวาน หรือน้ำผักผลไม้ที่แยกกากแล้ว

- ผู้ป่วยจะได้รับการสั่งยาระบาย เพื่อเตรียมลำไส้ ขอให้รับประทานยาตามที่แพทย์แนะนำ

- งดน้ำ อาหารและเครื่อง ดื่มทุกชนิดก่อนมารับการตรวจอย่างน้อย 6 -8 ชั่วโมง

- แจ้งโรคประจำตัว, ยาที่รับประทานประจำ และยาที่แพ้ ให้แพทย์ทราบเมื่อมาถึงรพ.

ขั้นตอนเมื่อมาถึงศูนย์ส่องกล้องทางเดินอาหาร

- ผู้ป่วยจะได้รับการวัดสัญญาณชีพ และประเมินอาการก่อนทำการส่องกล้อง

- ขณะเข้ารับการตรวจ จะได้รับยาระงับความรู้สึกทางหลอดเลือดดำ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความเจ็บปวดระหว่างส่องกล้อง

- แพทย์จะใส่กล้องเข้าทางทวารหนัก เพื่อทำการตรวจประเมิน ซึ่งกระบวนการจะใช้เวลาประมาณ 40-60 นาที

- ภายหลังเสร็จสิ้นการตรวจ ผู้ป่วยอาจยังมีอาการง่วงซึม จากยาระงับความรู้สึก จะได้รับการสังเกตอาการอย่างใกล้ชิด เมื่อเห็นว่าปลอดภัยดีแล้ว สามารถกลับบ้านหรือย้ายขึ้นห้องพักผู้ป่วยได้

คำถามที่พบบ่อย

การส่องกล้องลำไส้ใหญ่ เจ็บไหม ต้องฉีดยาให้หลับ?

- การส่องกล้อง ไม่ได้ทำให้เกิดบาดแผล แต่ก็อาจมีความไม่สุขสบายระหว่างกระบวนการส่องกล้องได้ แต่จะมีการให้ยาระงับความรู้สึก เพื่อป้องกันความไม่สุขสบายขณะทำ

มาส่องกล้องลำไส้ใหญ่ต้องนอนร.พ.?

- โดยทั่วไปผู้ป่วยที่เข้ารับการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ สามารถเข้ารับการตรวจและกลับบ้านได้โดยไม่ต้องพักรักษาตัว อย่างไรก็ตามผู้ป่วย ควรมีญาติหรือผู้ดูแลมาด้วย เนื่องจากหากได้รับยาระงับความรู้สึกแบบฉีด ต้องเลี่ยงการขับรถ ทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร อย่างน้อย 24 ชั่วโมงหลังการตรวจ

- ทั้งนี้ในบางรายที่ตรวจพบความผิดปกติ หรือด้วยสภาวะของผู้ป่วยแต่ละราย แพทย์อาจพิจารณาให้สังเกตอาการต่อในรพ. โดยพิจารณาเป็นกรณีไป

บทความโดย : นพ.กุลธนิต เจนพิทักษ์พงศ์

อายุรศาสตร์โรคระบบทางเดินอาหารและตับ

โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

หากคุณต้องการนัดหมายแพทย์ เพื่อทำการปรึกษา

สามารถติดต่อสอบถามเราได้

Call Center 02-080-5999 หรือ LINE : @psuv

หรือ คลิกที่นี่เพื่อ Add Line ของเรา