ปวดหัวจี๊ด ไมเกรน VS อากาศร้อน ปวดแบบไหน…เรียกไมเกรน

โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

หน้าร้อนมาแล้ว…โดยเฉพาะในเดือนเมษายน ที่อุณหภูมิอากาศในประเทศไทย สูงขึ้นมาก ๆ หลายคนไม่ชอบอากาศร้อน และมีโรคประจำตัวที่มักจะกำเริบ เพราะอากาศร้อน ก็ค่อนข้างจะกังวลเป็นพิเศษ เช่น โรคไมเกรน ยิ่งอากาศร้อนจัด ยิ่งต้องเพิ่มความระมัดระวังและดูแลตัวเองเพื่อไม่ให้ “ไมเกรนกำเริบ” บทความนี้ เราจะมาทำความรู้จัก “ไมเกรน” และการดูแลตัวเองกัน

ไมเกรน เกิดจากอะไร?

“ไมเกรน (Migraine)” เกิดจากความผิดปกติชั่วคราว ของระดับสารเคมีในสมอง ทำให้เรารู้สึกคลื่นไส้ อาเจียน สายตาแพ้แสง ปวดหัวตุ๊บ ๆ และอาการปวด อาจจะรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น ในบางรายไม่สามารถทำงานได้ จากการที่ก้านสมองถูกกระตุ้น หลอดเลือดในเยื่อหุ้มสมอง มีการบีบและคลายตัวมากกว่าปกติ ทำให้เกิดอาการปวดหัว ทั้งข้างเดียวและสองข้าง ต้องทานยาและนอนพัก เพื่อให้อาการไมเกรนคลาย และกลับคืนสู่สภาวะปกติ

อาการปวดหัวไมเกรน

ผู้เป็นไมเกรนมักพบว่า ตัวเองจะปวดหัวตุ๊บ ๆ จากหลายบริเวณ เช่น ที่ขมับ ร้าวมากระบอกตาหรือท้ายทอย รวมถึงคลื่นไส้ อาเจียน ทั้งจากการแพ้แสงแดดร้อน แพ้เสียงดังจัด บางคนก็สัมพันธ์กับการมีรอบเดือน หรืออาจจะมีอาการมองเห็นผิดปกติ ที่เรียกว่า “อาการออร่า” (migraine aura) โดยตัวผู้ป่วยจะเห็นแสงไฟสีขาว คือ อาการเตือนก่อน จะเริ่มมีอาการปวดหัว

“ไมเกรน VS อากาศร้อน”

การอยู่ท่ามกลางแสงแดดเป็นเวลานาน ทำให้เกิดไมเกรนได้ง่ายขึ้น เพราะ ตัวของผู้ป่วยซึ่งเป็นไมเกรนอยู่แล้ว เจอกับภาวะของอากาศที่ร้อนจัดเป็นตัวกระตุ้น จนทำให้เกิดอาการปวดศีรษะอย่างรุนแรง

เช็คลิสต์เบื้องต้นว่า “คุณเป็นไมเกรนหรือไม่ ?”

ปวดหัวข้างเดียว (หรือสองข้าง), ปวดมาก, และ ทำงานไม่ไหว
ปวดหัวร่วมกับอาการคลื่นไส้ อาเจียน โดยสังเกตตัวเองว่า เจอแสงแดดจัด หรือเสียงดัง หรือมีปัจจัยต่างๆมาเป็นตัวกระตุ้น
ปวดหัวต่อเนื่องนาน 4 ชั่วโมง ถึง 1 - 3 วัน

ตัวกระตุ้นให้อาการไมเกรนกำเริบ

อากาศร้อนจัด เจอแสงแดดจ้า และอยู่ท่ามกลางอากาศร้อนเป็นเวลานาน (ควรเลี่ยงแสงแดดจัด ช่วงเวลา 9.00 - 16.00 น.)
หากต้องออกไปเจออากาศร้อนจัด ใช้ผ้าเย็นประคบบริเวณหน้าผากหรือต้นคอ เพื่อบรรเทาอาการ อาจพกร่ม สวมหมวก หรือแว่นกันแดด แต่งกายให้รัดกุม เมื่อต้องเผชิญกับอากาศร้อนจัด
การดื่มน้ำน้อย ดื่มน้ำไม่เพียงพอ ควรพกน้ำขวดๆเล็กจิบ ช่วยระบายความร้อน
กลิ่นต่าง ๆ เช่น กลิ่นควันบุหรี่ กลิ่นน้ำหอม กลิ่นน้ำมันก๊าด หรือกลิ่นสารเคมี
มลพิษทางเสียง เช่น เสียงดังจัด ๆ เป็นเวลานาน
ร่างกายเหนื่อยล้า จากภาวะเครียดหรือความวิตกกังวล พักผ่อนไม่เพียงพอ ควรพักผ่อนให้เพียงพอ 7 - 8 ชั่วโมงต่อวัน หรือบางรายอาจจะเป็นร่วมกับโรคออฟฟิศซินโดรม
การรับประทานอาหารที่มีคาเฟอีน ผงชูรส ชีส แอลกอฮอล์
ช่วงหลังจากคลอดบุตร ความถี่ของอาการปวดไมเกรนจะสูงขึ้น
หากอาการไม่ดีขึ้น ติดต่อกันนานเกิน 3 - 4 วัน ควรปรึกษาพบแพทย์ เพื่อตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุของอาการและรักษาต่อเนื่อง

การรักษาอาการปวดหัวไมเกรน

โรคไมเกรน อาจรักษาได้ไม่หายขาด แต่สามารถดูแลตนเอง เพื่อบรรเทาอาการปวด และหลีกเลี่ยงปัจจัยที่เป็นตัวกระตุ้นเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอาการได้ เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีในการใช้ชีวิตประจำวัน

1. ปวดหัวไม่รุนแรง

ถ้าอาการปวดหัวไม่รุนแรง ยาที่สามารถรับประทานได้ คือ ยาพาราเซตามอล เป็นยาพื้นฐานที่บรรเทาปวด จากสาเหตุต่าง ๆ ได้ และลดปวดศีรษะจากไมเกรนแบบไม่รุนแรงได้

2. ปวดหัวรุนแรง

ถ้าปวดหัวรุนแรงมาก แนะนำให้รีบไปพบแพทย์ แพทย์จะได้ตรวจวินิจฉัยอาการอย่างละเอียด และให้ยาตามอาการปวดได้ โดยแพทย์อาจเลือกใช้ยาในกลุ่ม NSAIDs เช่น naproxen, ibuprofen ซึ่งเป็น NSAIDs ที่ออกฤทธิ์ได้เร็ว เหมาะกับโรคไมเกรน แต่เนื่องจากยากลุ่มนี้ อาจก่อความระคายเคืองกระเพาะอาหาร แนะนำว่า ให้กินยาพร้อมอาหารหรือหลังอาหารทันที แต่ไม่ควรหาซื้อยากินเอง การใช้ยาควรอยู่ในดุลยพินิจของแพทย์ เพื่อความเหมาะสมกับคนไข้ตามแต่ละบุคคล

การรับประทานยาแก้ปวด สามารถมีผลข้างเคียงต่อตับและไตได้ ผู้ป่วยจึงควรระมัดระวัง รับประทานยาภายใต้การดูแลของแพทย์ ไม่รับประทานยาเกิน 4 – 10 เม็ดต่อเดือน ภายใต้คำสั่งของแพทย์อย่างเคร่งครัด หากอาการปวดยังไม่ดีขึ้น ควรไปพบแพทย์ตามนัดเพื่อติดตามอาการอย่างใกล้ชิด