Header

สูบบุหรี่…สารพัดโรคร้ายทำลายปอด

blank โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

สูบบุหรี่ สารพัดโรคร้ายทำลายปอด | โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

การสูบบุหรี่ สร้างผลกระทบต่อระบบการหายใจหลายระบบด้วยกัน เรียกได้ว่าเป็นอันตรายระดับรุนแรงต่อ “ปอด” เมื่อสูบบุหรี่จะเกิดผลกระทบต่อระบบทางเดินหายใจส่วนต้นทั้งหมด ตั้งแต่ จมูก คอหอย หลอดลม คอ ไปจนถึงระบบการหายใจในทรวงอก ทางเดินหายใจส่วนปลาย และลงลึกไปที่ปอด เพราะควันบุหรี่ประกอบด้วยสารพิษและมีสารก่อมะเร็ง สารพิษที่สำคัญได้แก่ นิโคติน อันตรายทั้งต่อผู้สูบเอง และผู้ที่อยู่ใกล้ชิดที่สูดหายใจเอาอากาศที่มีควันบุหรี่เข้าไปทำให้เสี่ยงเป็นหลายโรคร้ายที่ทำลายปอด

นิโคติน ทำให้หลอดเลือดตีบตัน เกิดโรคหัวใจ ความดันโลหิตสูงและกระตุ้นระบบประสาท คาร์บอนไดออกไซด์ ทำให้หัวใจและส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้รับออกซิเจนน้อย ส่งผลให้เหนื่อยง่าย และเป็นสาเหตุสำคัญของโรคหัวใจ

ทาร์ เป็นสารก่อมะเร็งปอด โรคถุงลมโป่งพอง และโรคหลอดลมอักเสบเรื้อรัง ไนโตรเจนไดออกไซด์ เป็นก๊าซพิษที่ทำลายเยื่อบุหลอดลมส่วนปลายและถุงลม ทำให้ถุงลมโป่งพอง

ไฮโดรเจนไซยาไนต์ ทำให้เกิดอาการไอ มีเสมหะและหลอดเลือดอักเสบเรื้อรัง โดยสารพิษเหล่านี้จะส่งผลทำให้เกิดโรคร้ายต่าง ๆ อาทิเช่น หลอดเลือดในสมองตีบ โรคมะเร็งต่าง ๆ เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ และยังเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดหัวใจซึ่งถือว่าเป็นปัญหาสำคัญทางด้านสาธารณสุขของประเทศไทยและทั่วโลก


โรคร้ายทำลายปอดที่พบบ่อย

มะเร็งปอด

เกิดจากการที่ปอดได้รับสารเคมีที่เป็นพิษหรือเป็นสารก่อมะเร็งจากการหายใจ โดยร้อยละ 85-90 ของมะเร็งปอดมีสาเหตุมาจากการสูบบุหรี่

อาการของมะเร็งปอด

  • ไอเรื้อรัง เสมหะมีเลือด เหนื่อยหอบ
  • อาจมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ปวดกระดูก ปวดศีรษะ หากมีการแพร่กระจายไปที่อวัยวะที่อื่น
  • กลุ่มเสี่ยง หากไอต่อเนื่องเกิน 3 สัปดาห์ หรือไอผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์เสมอ

 

ถุงลมโป่งพอง

ปอดของคนประกอบด้วยถุงลมเล็ก ๆ เป็นจำนวนนับล้าน ถุงลมมีขนาดเล็กมากกว่าปลายเข็ม ผนังถุงลมจะบางมากและมีเส้นเลือดฝอยอยู่ตามผนังถุงลมเวลาหายใจ อากาศที่มีออกซิเจนจะเข้าถึงถุงลมเล็ก ๆ ซึ่งเป็นที่ที่ออกซิเจนซึมผ่านผนังถุงลมเข้าสู่เส้นเลือดฝอยเพื่อไปเลี้ยงร่างกายคาร์บอนไดออกไซด์จะถูกขับออกจากเส้นเลือดฝอยเข้าสู่ถุงลม และถูกขับออกจากร่างกายโดยการหายใจออก

ในการสูบบุหรี่ ควันบุหรี่จะถูกดูดเข้าสู่ทางเดินหายใจไปจนถึงถุงลมปอด ซึ่งนิโคตินและสารเคมีอื่น ๆ ในควันบุหรี่จะถูกดูดซึมสู่เส้นเลือดฝอยที่บุตามถุงลม จากนั้นนิโคตินจะถูกพาไปตามกระแสเลือด  ไปสู่สมอง ซึ่งเป็นสารเสพติดที่ทำให้ผู้สูบติดบุหรี่

อาการของถุงลมโป่งพอง

  • แน่นหน้าอก
  • เหนื่อย หอบ เพราะมีการเสื่อมลงของปอดอย่างรวดเร็ว

 

วัณโรค

เนื้อปอดที่ถูกทำลายจากสารพิษในควันบุหรี่ทำให้การขจัดเชื้อวัณโรคที่หายใจเข้าสู่ปอดมีประสิทธิภาพลดลง ส่งผลให้ผู้สูบบุหรี่ติดเชื้อวัณโรคง่ายขึ้น ผู้สูบบุหรี่ที่ได้รับเชื้อวัณโรคร่างกายจะควบคุมเชื้อไม่อยู่ ทำให้เกิดเป็นวัณโรคปอด

ในผู้ที่สูบบุหรี่และเป็นวัณโรค โรคจะรุนแรงลุกลามเร็วและรักษายากขึ้น ผู้ที่สูบบุหรี่แล้วเป็นวัณโรคมีโอกาสเสียชีวิตเพิ่มขึ้น 3-4 เท่า

อาการของโรควัณโรค

  • ไอเกิน 2 สัปดาห์
  • ไอเสมหะมีเลือด
  • น้ำหนักลด อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
  • เจ็บหน้าอกขณะหายใจหรือไอ
  • เบื่ออาหาร
  • มีไข้ต่ำ ๆ เหงื่อออกกลางคืน

 

โรคภูมิแพ้

ทำให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหลอดลม เกิดการหลั่งสารน้ำเหลืองออกมาในจำนวนที่มากกว่าปกติ ควันบุหรี่ทำให้ขนเล็ก ๆ ที่ผิวหลอดลมไม่ทำงาน โดยปกติขนเล็ก ๆ ทำหน้าที่โบกพัดฝุ่นและเสมหะออกจากหลอดลม เมื่อควันบุหรี่ทำให้ขนเล็ก ๆ ไม่ทำงาน ฝุ่นและเสมหะจะตกค้างในหลอดลม ส่วนคนที่เป็นหืด หากสูบบุหรี่หรือได้รับควันบุหรี่ อาหารจะรุนแรงและควบคุมยากขึ้น ปอดจะเสื่อมเร็วขึ้น ร่างกายตอบสนองต่อการรักษาน้อย และต้องใช้ยามากขึ้น

อาการหืดจับเกิดขึ้นได้อย่างไร

ในคนที่เป็นหืด เมื่อลมหายใจมีสิ่งที่แพ้หรือระคายเคืองต่อหลอดลม ผิวหลอดลมจะเกิดอาการอักเสบ กล้ามเนื้อรอบหลอดลมหดตัวทำให้รูหลอดลมเล็กลง ส่งผลให้ลมหายใจเข้าออกลำบากเกิดเป็นอาการหืดจับขึ้น

บุหรี่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ทั้งต่อผู้สูบเอง และผู้ที่อยู่ใกล้ชิดที่สูดหายใจเอาอากาศที่มีควันบุหรี่เข้าไป เพราะควันบุหรี่ประกอบด้วยสารที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพทั้งสิ้น  ดังนั้นวิธีแก้รักษาปอดที่ดีที่สุดคือ เลิกสูบบุหรี่และพยายามหลีกเลี่ยงการได้รับควันบุหรี่มือสองและสาม ทุกคนสามารถลดความเสี่ยงในการเกิดโรคร้ายต่าง ๆ ได้ง่าย ๆ เพียง “เลิกสูบบุหรี่”

 

ที่มา : มูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ สสส. และ จดหมายข่าวชุมชนคนรักสุขภาพ

 

 



แพทย์แนะนำ

ศูนย์ศัลยกรรมทั่วไป

พญ.กิติยา จันทรวิถี

พญ.กิติยา จันทรวิถี

ศูนย์ศัลยกรรมทั่วไป

อายุรแพทย์โรคหัวใจและหลอดเลือด

นพ. ลิขิต กำธรวิจิตรกุล

ศัลยเเพทย์ออร์ปิดิกส์

บทความที่เกี่ยวข้อง

“มะเร็ง” คืออะไร รู้ไว รักษาได้

มะเร็งคือโรคที่เกิดจากการเจริญเติบโตของเซลล์ที่ผิดปกติและไม่สามารถควบคุมได้ มะเร็งมักแทรกซึมและเข้าไปทำลายเนื้อเยื้อ และแพร่กระจายไปทั่วร่างกาย

พญ.สุกัญญา ศกศวัตเมฆินทร์ โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ พญ.สุกัญญา ศกศวัตเมฆินทร์

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
“มะเร็ง” คืออะไร รู้ไว รักษาได้

มะเร็งคือโรคที่เกิดจากการเจริญเติบโตของเซลล์ที่ผิดปกติและไม่สามารถควบคุมได้ มะเร็งมักแทรกซึมและเข้าไปทำลายเนื้อเยื้อ และแพร่กระจายไปทั่วร่างกาย

พญ.สุกัญญา ศกศวัตเมฆินทร์ โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ พญ.สุกัญญา ศกศวัตเมฆินทร์

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
โรคปอดที่เกิดจากการทำงาน (Occupational lung disease)

โรคปอดที่เกิดจากการทำงาน (Occupational lung disease) ซิลิโคสิส (Silicosis) เกิดจากการหายใจเอาซิลิการูปผลึก (crystalline silica) เข้าไปในปอด และผู้ป่วยที่เป็นโรคซิลิโคสิสจะมีความเสี่ยงกับโรควัณโรคมากยิ่งขึ้นด้วย

นพ.อธินันท์ ชัญญาวงศ์ศักดิ์ โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ นพ.อธินันท์ ชัญญาวงศ์ศักดิ์

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
โรคปอดที่เกิดจากการทำงาน (Occupational lung disease)

โรคปอดที่เกิดจากการทำงาน (Occupational lung disease) ซิลิโคสิส (Silicosis) เกิดจากการหายใจเอาซิลิการูปผลึก (crystalline silica) เข้าไปในปอด และผู้ป่วยที่เป็นโรคซิลิโคสิสจะมีความเสี่ยงกับโรควัณโรคมากยิ่งขึ้นด้วย

นพ.อธินันท์ ชัญญาวงศ์ศักดิ์ โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ นพ.อธินันท์ ชัญญาวงศ์ศักดิ์

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
การผ่าตัดส่องกล้องรักษาโรคมะเร็งปอด สามารถได้รับการรักษาให้หายขาดด้วยการผ่าตัดส่องกล้องตัดปอด

โรคมะเร็งปอดยังคงเป็นสาเหตุในการเสียชีวิตที่สูงที่สุดของมะเร็ง สามารถได้รับการรักษาให้หายขาดด้วยการผ่าตัดส่องกล้องตัดปอดกลีบที่มีมะเร็งออกไปทั้งกลีบ

นพ.ศิระ เลาหทัย โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ ผศ.นพ.ศิระ เลาหทัย

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
การผ่าตัดส่องกล้องรักษาโรคมะเร็งปอด สามารถได้รับการรักษาให้หายขาดด้วยการผ่าตัดส่องกล้องตัดปอด

โรคมะเร็งปอดยังคงเป็นสาเหตุในการเสียชีวิตที่สูงที่สุดของมะเร็ง สามารถได้รับการรักษาให้หายขาดด้วยการผ่าตัดส่องกล้องตัดปอดกลีบที่มีมะเร็งออกไปทั้งกลีบ

นพ.ศิระ เลาหทัย โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ ผศ.นพ.ศิระ เลาหทัย

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม