Header

โรคเบาหวาน อาการ สาเหตุ และวิธีป้องกัน

20 กุมภาพันธ์ 2567

นพ.อดิศร มนูสาร โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ นพ.อดิศร มนูสาร

โรคเบาหวาน อาการ สาเหตุ และวิธีป้องกัน | โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

โรคเบาหวาน

โรคเบาหวาน คือโรคที่เกิดจากปัญหาในการควบคุมน้ำตาลในเลือด ทำให้ร่างกายไม่สามารถใช้น้ำตาลได้อย่างเหมาะสม โดยการรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลสูงอาจเสี่ยงต่อโรคต่างๆ เช่น โรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง เป็นต้น

 

อาการของโรคเบาหวาน

  • ปวดปัสสาวะบ่อย โดยเฉพาะตอนกลางคืน
  • คอแห้ง กระหายน้ำ
  • รู้สึกเหนื่อยมากกว่าปกติ
  • น้ำหนักลด
  • มีอาการคันที่อวัยวะเพศ
  • แผลหายช้า
  • ตาเบลอ
  • หิวบ่อย อยากอาหาร

 

โรคเบาหวานมีกี่ชนิด

ปัจจุบัน มีการเปลี่ยนแปลงชนิดของโรคเบาหวานตามการจำแนกขององค์กรอนามัยโลก (WHO 2019) ซึ่งมีการเพิ่มโรคเบาหวานชนิดผสมระหว่าง เบาหวานชนิดที่ 1 และ 2 ทำให้มีการแบ่งเบาหวานเป็น 6 ชนิด

  • โรคเบาหวานประเภท 1

เกิดจากการที่ร่างกายไม่สามารถผลิตอินซูลินได้เพียงพอ เนื่องจากความผิดปกติของภูมิคุ้มกัน ส่งผลให้เซลล์ที่ผลิตอินซูลิน (ฮอร์โมนที่แปลงน้ำตาลกลูโคสให้เป็นพลังงาน) ถูกทำลาย ซึ่งผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 1 นั้นจำเป็นต้องควบคุมอาหารและฉีดอินซูลินเข้าร่างกายทุกวัน หากร่างกายขาดอินซูลินอาจะก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้

  • โรคเบาหวานประเภท 2

เกิดจากการที่เซลล์ในร่างกายต่อต้านอินซูลิน ทำให้ร่างกายไม่สามารถนำอินซูลินไปใช้งานได้อย่างเหมาะสม ซึ่งอาจทำให้เกิดโรคอันตรายที่เกี่ยวกับหลอดเลือดและเส้นประสาทในอนาคตได้ บุคคลที่มีน้ำหนักเกินหรือโรคอ้วน มีคอเลสเตอรอลสูง หรือมีประวัติครอบครัวเป็นโรคเบาหวาน มีโอกาสที่จะเป็นเบาหวานชนิดที่ 2 ได้มากกว่าบุคคคลอื่นๆ การรักษาโรคเบาหวานชนิดที่ 2 นี้ จะเน้นที่การออกกำลังกาย ควบคุมอาหาร เพื่อลดระดับน้ำตาลในเลือด บางกรณีอาจต้องใช้ยาเพื่อช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้คงที่ร่วมด้วย และฉีดอินซูลินเพื่อให้ร่างกายนำกลูโคสออกมาใช้งานได้ดีขึ้น

  • โรคเบาหวานประเภท 3

โรคเบาหวานชนิดผสมระหว่างชนิดที่ 1 และ 2 (Hybrid from of Diabetes) ซึ่งจะมีลักษณะก้ำกึ่งระหว่างเบาหวานชนิดที่ 1 และชนิดที่ 2 เช่น Slowly Evolving Immune Mediated Diabetes ที่มีอาการคล้ายเบาหวานชนิดที่ 2 คือมีอาการน้อย โดยช่วงแรกสามารถทานยาได้ แต่หลังจากนั้นจะต้องใช้ยาฉีด

  • โรคเบาหวานประเภท 4

โรคเบาหวานที่มีลักษณะเฉพาะ เช่น เบาหวานที่เกิดจากความผิดปกติทางพันธุกรรม โรคเบาหวนที่เกิดจากโรคตับอ่อน

  • โรคเบาหวานประเภท 5

โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ เป็นโรคที่เกิดขึ้นกับผู้หญิงที่มีครรภ์ เนื่องจากร่างกายของคุณแม่มีการผลิตน้ำตาลในเลือดมากขึ้นกว่าปกติ ซึ่งอาจทำให้น้ำตาลในเลือดสูงขึ้น โดยที่ร่างกายไม่สามารถควบคุมน้ำตาลในเลือดได้อย่างเหมาะสม โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์จะหายไปหลังจากคลอดแล้ว แต่อย่างไรก็ตาม ก็จะมีโอกาสเป็นโรคเบาหวานประเภท 2 ในภายหลังได้ และลูกน้อยก็มีแนวโน้มที่จะเป็นโรคอ้วนตั้งแต่ยังเป็นเด็กหรือวัยรุ่น และเป็นโรคเบาหวานประเภท 2 ในภายหลังได้เช่นกัน

  • โรคเบาหวานประเภท 6

โรคเบาหวานที่ไม่สามารถแยกชนิดได้ เมื่อได้รับการวินิจฉัย (Unclussified Diabetes)

 

ภาวะก่อนเบาหวาน

ภาวะก่อนเบาหวาน คือสถานะที่ร่างกายเริ่มมีน้ำตาลในเลือดสูงกว่าคนทั่วไป (Fasting Plasma Glucose 100-125 mg) โดยมากมักตรวจพบจากการตรวจสุขภาพประจำปี มักไม่มีอาการบ่งบอก ซึ่งร่างกายยังสามารถปรับตัวหรือควบคุมน้ำตาลในเลือดได้ ในระยะนี้ การปรับพฤติกรรมการาบริโภค เช่น การรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลและคาร์โบไฮเดรตน้อยลง จะสามารถลดความเสี่ยงในการเป็นโรคเบาหวานในอนาคต

 

การป้องกันและการรักษา

การเปลี่ยนพฤติกรรมในการใช้ชีวิต ช่วยให้หลีกเลี่ยงภาวะแทรกซ้อนของโรคเบาหวานได้ เช่น ความเสียหายของเส้นประสาท ไต และหัวใจ มาเริ่มเปลี่ยนพฤติกรรมให้ห่างไกลโรคเบาหวานกันดีกว่า

  • ลดน้ำหนักส่วนเกิน
  • ออกกำลังกายให้มากขึ้น
  • กินอาหารจากพืชเพื่อสุขภาพ
  • กินไขมันที่ดีต่อสุขภาพ
  • เลือกอาหารที่ดีต่อสุขภาพ

 

 

ที่มา: แนวทางเวชปฏิบัติสําหรับโรคเบาหวาน 2566



ศูนย์การรักษาที่เกี่ยวข้อง

แผนกอายุรกรรม โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

แผนกอายุรกรรม

สถานที่

อาคาร A ชั้น G

เวลาทำการ

จันทร์ - อาทิตย์ 08.00 - 21.00

เบอร์ติดต่อ

02 080 5999 ต่อ 4011

แพทย์ประจำศูนย์

แผนกอายุรกรรม

พญ.ประทุมทิพย์ พงศ์พรทรัพย์

อายุรศาสตร์โรคเลือด

แผนกอายุรกรรม

แผนกอายุรกรรม

นพ.นราพงษ์ โยธินนรธรรม

โรคภูมิแพ้ และภูมิคุ้มกัน

แพทย์แนะนำ

ศูนย์ศัลยกรรมทั่วไป

พญ.กิติยา จันทรวิถี

พญ.กิติยา จันทรวิถี

ศูนย์ศัลยกรรมทั่วไป

อายุรแพทย์โรคหัวใจและหลอดเลือด

นพ. ลิขิต กำธรวิจิตรกุล

ศัลยเเพทย์ออร์ปิดิกส์

บทความที่เกี่ยวข้อง

โรค NCDs โรคที่เกิดจากพฤติกรรม

โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เป็นปัญหาสุขภาพอันดับหนึ่งของโลก และของประเทศไทย และเป็นสาเหตุของ การเสียชีวิตมากกว่าร้อยละ 70 ของการเสียชีวิตทั้งหมด

blank โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
โรค NCDs โรคที่เกิดจากพฤติกรรม

โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เป็นปัญหาสุขภาพอันดับหนึ่งของโลก และของประเทศไทย และเป็นสาเหตุของ การเสียชีวิตมากกว่าร้อยละ 70 ของการเสียชีวิตทั้งหมด

blank โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
เบาหวานน่ากลัวอย่างไร

โดยปกติแล้ว ระดับน้ำตาลในเลือดของคนเราจะถูกควบคุมให้อยู่ในเกณฑ์ปกติด้วยฮอร์โมนอินซูลินที่ตับอ่อนสร้างขึ้นมา โดยฮอร์โมนนี้จะทำหน้าที่นำน้ำตาลในเลือดไปยังเซลล์ต่าง ๆ ของร่างกาย เพื่อใช้เป็นพลังงาน หากขาดฮอร์โมนอินซูลินไปหรืออินซูลินไม่สามารถออกฤทธิ์ได้ตามปกติ เซลล์ในร่างกายก็จะไม่สามารถนำน้ำตาลไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น และเกิดเป็นโรคเบาหวานนั่นเอง

blank โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
เบาหวานน่ากลัวอย่างไร

โดยปกติแล้ว ระดับน้ำตาลในเลือดของคนเราจะถูกควบคุมให้อยู่ในเกณฑ์ปกติด้วยฮอร์โมนอินซูลินที่ตับอ่อนสร้างขึ้นมา โดยฮอร์โมนนี้จะทำหน้าที่นำน้ำตาลในเลือดไปยังเซลล์ต่าง ๆ ของร่างกาย เพื่อใช้เป็นพลังงาน หากขาดฮอร์โมนอินซูลินไปหรืออินซูลินไม่สามารถออกฤทธิ์ได้ตามปกติ เซลล์ในร่างกายก็จะไม่สามารถนำน้ำตาลไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น และเกิดเป็นโรคเบาหวานนั่นเอง

blank โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
ประเมินความเสี่ยง โรคเบาหวานก่อนสาย

โรคเบาหวานนั้นอยู่ใกล้ตัวมากกว่าที่เราคิด อาการโรคเบาหวานเป็นอย่างไร ประเมินความเสี่ยงโรคเบาหวานก่อนสาย

blank บทความโดย : โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
ประเมินความเสี่ยง โรคเบาหวานก่อนสาย

โรคเบาหวานนั้นอยู่ใกล้ตัวมากกว่าที่เราคิด อาการโรคเบาหวานเป็นอย่างไร ประเมินความเสี่ยงโรคเบาหวานก่อนสาย

blank บทความโดย : โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม