โรคในเด็กที่พบบ่อยตามฤดู โรคมือ เท้า ปาก

Q : โรคที่พบบ่อย อย่างเช่น โรคมือเท้าปาก ในปัจจุบันมีจำนวนเด็กที่ป่วยเป็นโรคมือเท้าปาก เยอะมากหรือไม่ ?

A : โรคมือ เท้า ปาก มักจะพบในเด็กอายุต่ำกว่า 5 ขวบ นะคะ จำนวน ไม่แน่ใจ  แต่ว่าโรคจะระบาดในช่วงฤดูฝน อาการของโรค คือ มีไข้ มีแผลในปาก มีตุ่มแดงตามฝ่ามือ ฝ่าเท้า อาการของเด็กใน โรคมือ เท้า ปาก เกิดจากเชื้อไวรัส ถามว่าเชื้อไวรัสไม่มียารักษาอยู่แล้ว โรคมือเท้าปาก ถ้าเป็นปัญหาที่พบบ่อย ๆ คือ เด็กจะมีอาการเจ็บแผลในปากทำให้กินอาหารไม่ได้ ในบางราย จะมีตุ่มตามตัว อาจจะมีอาการคัน หรือมีตุ่มแผลเป็นหนอง ซึ่งจะใช้วิธีรักษาตามอาการค่ะ

Q : อาจารย์ช่วยพูดถึงความรุนแรงของโรคมือเท้าปากหน่อยค่ะ

A : โรคมือเท้าปากนะคะ เชื้อที่พบบ่อย ๆ จะอยู่สองชนิดนะคะ 

ชนิดที่หนึ่ง คือกลุ่มคอกซากีไวรัส เอ16 (coxsackievirus A16) เชื้อตัวนี้เด็กที่เป็นจะมีแผลในปาก แผลตามฝ่ามือ ฝ่าเท้า ปัญหาคือ จะกินไม่ได้ แต่ว่าอาการแทรกซ้อนรุนแรงจะไม่พบนะคะ

เชื้ออีกชนิดหนี่ง คือกลุ่มเอนเทอโรไวรัส 71 (enterovirus 71) เชื้อตัวนี้ เด็กจะมาด้วยแผลในปาก ฝ่ามือฝ่าเท้า แต่อาจจะเกิดอาการแทรกซ้อนรุนแรงได้นะคะ ได้แก่ การติดเชื้อที่เยื่อหุ้มสมอง หรือที่เนื้อสมอง เกิดก้านสมองอักเสบ หรือว่าเกิดที่หัวใจ เกิดเยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ หรือกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบได้นะคะ เพราะฉะนั้นในเด็กที่เป็นโรคมือเท้าปากในกลุ่มที่อาการไม่มาก การรักษาคือการรักษาตามอาการ ถ้าสามารถกินอาการได้ ให้ยาชา ยาดลดไข้ กินอาหารเย็น ๆ ได้ แต่ในกรณีที่อาการเป็นมากเช่น มีไข้สูง มีซึม มีชัก เกร็ง มีอาการแขนขาอ่อนแรง เราต้องระวังว่าเชื้ออาจจะมาจากเชื้อตัวที่รุนแรง ได้แก่ตัว เอนเทอโรไวรัส 71ค่ะ

Q : ในปัจจุบันมีวัคซีนป้องกันโรคมือเท้าปากหรือยังคะ? และปัจจุบันโรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมินำวัคซีนมาหรือยังคะ?

A : อย่างที่กล่าวไปตอนต้นนะคะ เชื้อโรคมือเท้าปากมีสองชนิด คือเชื้อที่รุนแรง และไม่รุนแรงนะคะ

ตอนนี้ก็มีวัตซีนที่นำเชื้อที่รุนแรงมาผลิตได้แก่ตัวป้องกันตัวเชื้อ เอนเทอโรไวรัส 71 การฉีกวัคซีนตัวนี้จะฉีดสองครั้ง ห่างกัน 1 เดือน หลังจากฉีดสองครั้งแล้ว สามารถป้องกันการติดเชื้อเอนเทอโรไวรัส 71 ได้ถึง 90% ลดการติดเชื้อที่รุนแรงได้ 100% เลยนะคะ แนะนำให้ฉีดได้ในเด็กอายุตั้งแต่ 6 เดือน – 5 ปี และตอนนี้ทางโรงพยาบาลมีการนำวัคซีนเข้ามาแล้วนะคะ

Q : สำหรับเด็กที่เคยเป็นโรคมือเท้าปากแล้วสามารถฉีดวัคซีนได้หรือไม่คะ ?

A : อย่างที่กล่าวไปตอนต้นนะคะ โรคมือเท้าปาก มีสองชนิดนะคะ ในกรณีที่เด็กเป็นโรคมือเท้าปากชนิดที่ไม่รุนแรงที่เกิดจากเชื้อคอกซากีไวรัส เอ16 เพราะฉะนั้นในเด็กกลุ่มนี้สามารถมารับวัคซีนมือเท้าปากเพื่อป้องกันสายพันธุ์อาจจะเกิดโรครุนแรงได้นะคะ

Q: ถ้าฉีดวัคซีนป้องกันแล้ว ยังมีโอกาสที่จะเป็นโรคมือเท้าปากอีกหรือไม่คะ ?

A : โรคมือเท้าปากเกิดจากเชื้อสองชนิดนะคะ คือตัวคอกซากีไวรัส เอ16 ที่เป็นชนิดที่จะไม่เกิดโรคแทรกซ้อนที่รุนแรงกับอีกชนิดนึงที่นำมาผลิดวัคซีนเป็นชนิดที่ป้องกันไวรัสเอนเทอโรไวรัส 71 ดังนั้น ถ้าเราฉีดวัคซีนแล้ว เราจะป้องกันโรคมือเท้าปากจากเชื้อเอนเทอโรไวรัส 71 ซึ่งอาจจะเกิดโรคแทรกซ้อนที่รุนแรงได้นะคะ ส่วนถ้าฉีดวัคซีนไปแล้วก็ยังสามารถติดเชื้อคอกซากีไวรัส เอ16 ซึ่งเป็นเชื้อมือเท้าปากชนิดที่ไม่เกิดโรคแทรกซ้อนที่รุนแรงได้นะคะ ดังนั้นฉีดวัคซีนแล้วอาจจะยังสงสัยว่าติดโรคมือเท้าปากได้ไหม ยังเป็นได้นะคะ เพียงแต่ว่าโรคที่ติดจะเป็นชนิดที่ไม่รุนแรงค่ะ